Διαβητικοί: Έχουν καλύτερη ή χειρότερη ποιότητα διατροφής;

Ο σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί μια παγκόσμια κρίση δημόσιας υγείας που έχει πάρει επιδημικές διαστάσεις ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες λόγω της κακής διατροφής, της αύξησης των ποσοστών παχυσαρκίας και της ολοένα και περισσότερο καθιστικής ζωής. Η απώλεια βάρους και η υιοθέτηση μιας ισορροπημένης διατροφής, αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της θεραπευτικής αντιμετώπισης για τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, είτε αυτός είναι τύπου 1 είτε τύπου 2. Τα άτομα που συμμορφώνονται με τις οδηγίες του γιατρού και του διαιτολόγου τους μπορούν να ρυθμίσουν άμεσα το σάκχαρό τους και να το κρατήσουν σε φυσιολογικά επίπεδα. Η ποιότητα της διατροφής αυτών των ασθενών θα λέγαμε ότι είναι πολύ καλύτερη από τη διατροφή που ακολουθούμε όλοι μας και ότι θα έπρεπε τελικά όλοι οι άνθρωποι να υιοθετήσουμε αυτό τον τρόπο διατροφής.

Εδώ πρέπει να αναφερθεί βέβαια ότι λίγες έρευνες έχουν διεξαχθεί που να εξετάζουν το κατά πόσο οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τηρούν τις διατροφικές συστάσεις που τους έχουν δοθεί και κατά πόσο η διατροφή τους είναι καλύτερη από αυτή των μη διαβητικών.  Σε μία από αυτές έχει βρεθεί ότι οι διαβητικοί άνδρες τρώνε περισσότερα φρούτα, λαχανικά, δημητριακά, γαλακτοκομικά και κρέας, ενώ καταναλώνουν λιγότερη ζάχαρη και ποτά με αλκοόλ σε σχέση με τους μη διαβητικούς άνδρες. Επίσης, λαμβάνουν μεγαλύτερη ποσότητα πρωτεϊνών και φυτικών ινών. Βέβαια, πρέπει να αναφερθεί εδώ ότι η κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών βρέθηκε να είναι το ίδιο υψηλή για όλους και έφτανε να είναι πάνω από το 40% της συνολικής ημερήσιας πρόσληψής. Αυτά τα ευρήματα βέβαια διαφέρουν μεταξύ των διαφόρων χωρών. Μελέτη σε διαβητικές γυναίκες δείχνει ότι και αυτές κατανάλωναν λιγότερη ζάχαρη, επιδόρπια, γλυκά, αναψυκτικά και αλκοόλ σε σύγκριση με μη διαβητικές αλλά κι εδώ ήταν αυξημένη η πρόσληψη κρέατος και προϊόντων του. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ούτε οι γυναίκες τηρούν τις διατροφικές συστάσεις της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας για δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά. Καταλαβαίνουμε λοιπόν από τα παραπάνω ότι δεν έχουν όλοι οι διαβητικοί καλύτερη ποιότητα διατροφής καθώς δε συμμορφώνονται όλοι με τις οδηγίες του γιατρού και του διαιτολόγου τους. Πρέπει να υπάρξει πολύ καλή ενημέρωση και εκπαίδευση των ασθενών για να τηρήσουν τις οδηγίες σωστά γιατί δεν αρκεί μόνο κάποιος να περιορίσει τα γλυκά και τη ζάχαρη για να ρυθμίσει το σάκχαρό του καθώς παίζουν ρόλο πολλοί παράγοντες και η θεραπεία πρέπει να είναι εξατομικευμένη. Επιδημιολογικές και τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες δείχνουν ότι ο διαβήτης τύπου 2 μπορεί σε μεγάλο βαθμό να προληφθεί μέσω της διατροφής και της τροποποίησης του τρόπου ζωής. Έχει φανεί από ανασκόπηση μελετών ότι η Μεσογειακού τύπου διατροφή μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψή του, καθώς επίσης και στη βελτίωση του γλυκαιμικού ελέγχου και καρδιαγγειακού κινδύνου σε άτομα με διαγνωσμένο διαβήτη. Ωστόσο, χρειάζεται να υπάρξουν θεμελιώδεις αλλαγές στις δημόσιες πολιτικές, το φαγητό και τα συστήματα υγείας. Για την αντιμετώπιση της επιδημίας του διαβήτη, η πρωτογενής πρόληψη μέσω της προώθησης της υγιεινής διατροφής και του τρόπου ζωής θα πρέπει να είναι μια παγκόσμια προτεραιότητα για τη δημόσια πολιτική.

Βιβλιογραφία: 

1)     Virtanen SM, Feskens EJ, Räsänen L, Fidanza F, Tuomilehto J, Giampaoli S, Nissinen A, Kromhout D. Comparison of diets of diabetic and non-diabetic elderly men in Finland, The Netherlands and Italy. Eur J Clin Nutr. 2000 Mar;54(3):181-6.

2)     Shimakawa T¹, Herrera-Acena MG, Colditz GA, Manson JE, Stampfer MJ, Willett WC, Stamper MJ.Comparison of Diets of Diabetic and Nondiabetic Women. Diabetes Care. 1993 Oct;16(10):1356-62.

3)     Marshall JA¹, Bessesen DH, Hamman RF. High saturated fat and low starch and fibre are associated with hyperinsulinaemia in a non-diabetic population: the San Luis Valley Diabetes Study. Diabetologia. 1997 Apr;40(4):430-8.

4)     Inzucchi SE¹, Bergenstal RM, Buse JB, Diamant M, Ferrannini E, Nauck M, Peters AL, Tsapas A, Wender R, Matthews DR; American Diabetes Association (ADA); European Association for the Study of Diabetes (EASD). Management of hyperglycemia in type 2 diabetes: a patient-centered approach: position statement of the American Diabetes Association (ADA) and the European Association for the Study of Diabetes (EASD). Diabetes Care. 2012 Jun;35(6):1364-79. doi: 10.2337/dc12-0413. Epub 2012 Apr 19.

5)     Esposito K¹, Maiorino MI, Ceriello A, Giugliano D. Prevention and control of type 2 diabetes by Mediterranean diet: a systematic review. Diabetes Res Clin Pract. 2010 Aug;89(2):97-102. doi: 10.1016/j.diabres.2010.04.019. Epub 2010 May 23.

Hu FB. Globalization of diabetes: the role of diet, lifestyle, and genes. Diabetes Care. 2011 Jun;34(6):1249-57. doi: 10.2337/dc11-0442.