Πολύ συχνά αρκετοί από εμάς κατά την διάρκεια της ημέρας αισθανόμαστε εξασθένηση του οργανισμού μας και αδυναμία. Αυτό δεν οφείλεται μόνο στην υπερβολική κούραση. Υπάρχουν συγκεκριμένες τροφές που αν τις εντάξουμε σωστά στην διατροφή μας, με τους κατάλληλους συνδυασμούς τροφών ο οργανισμός μας θα έχει περισσότερη ενέργεια. Σκοπός αυτού του άρθρου είναι να απαντήσουμε σε ερωτήματα για το ποιες είναι οι τροφές που προσδίδουν ενέργεια και πως πρέπει να τις καταναλώνουμε σωστά.
-Ποιες είναι οι τροφές που προσδίδουν ενέργεια και ποια η διατροφική τους αξία?
Υπάρχει μεγάλη ποικιλία τροφών που προσδίδουν ενέργεια αλλά όταν χρειαζόμαστε άμεσα ενέργεια οι πλούσιες σε υδατάνθρακες τροφές είναι αυτές που θα μας τη δώσουν. Τέτοιες τροφές είναι για παράδειγμα το ψωμί, τα δημητριακά το ρύζι, τα ζυμαρικά, οι πατάτες, τα γλυκά, τα φρούτα, και η ζάχαρη. Οι υδατάνθρακες πρέπει να αποτελούν τουλάχιστον το 50% των θερμίδων που προσλαμβάνουμε αλλά πρέπει να προτιμάμε κυρίως τους σύνθετους υδατάνθρακες που περιέχουν τα φρούτα και τα προϊόντα ολικής αλέσεως. Όσο πιο σωματικά δραστήριος/α είναι κάποιος τόσο περισσότερη ενέργεια χρειάζεται.
Τα λιπαρά (που βρίσκονται σε τροφές όπως γλυκά, σοκολάτα, ξηροί καρποί, τηγανητά) αποτελούν επίσης μια σημαντική πηγή ενέργειας, αλλά πρέπει να θυμόμαστε ότι η κατανάλωσή τους δεν πρέπει να ξεπερνά το 30-35% της προσλαμβανόμενης ενέργειας. Επίσης, πρέπει να προτιμάμε τα «καλά» λιπαρά, τα μονοακόρεστα, που βρίσκονται κυρίως στο ελαιόλαδο, στις ελιές και στους ξηρούς καρπούς.
-Πως θα συνδυάσουμε τις συγκεκριμένες τροφές στην διατροφή μας?
Ένα πλήρες γεύμα για να παρέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά και τις βιταμίνες και ιχνοστοιχεία που χρειαζόμαστε πρέπει να περιλαμβάνει όλες τις ομάδες τροφίμων, δηλαδή και υδατάνθρακες και πρωτεΐνες και λιπαρά σε μικρότερη ποσότητα. Οπότε στην πράξη πρέπει να συνοδεύονται για παράδειγμα τα κρεατικά με αμυλώδη τρόφιμα και με σαλάτα με ελαιόλαδο.
-Έχει ακουστεί ότι τα συμπληρώματα διατροφής προσδίδουν ενέργεια, ωστόσο είναι καλό να τα καταναλώνουμε?
Υπάρχουν πολλά είδη συμπληρωμάτων διατροφής. Τα περισσότερο διαδεδομένα είναι τα συμπληρώματα βιταμινών και μετάλλων τα οποία θεωρείται από τον περισσότερο κόσμο ότι προσδίδουν τόνωση και ενέργεια. Ωστόσο οι απόψεις πάνω σε αυτό το θέμα είναι διφορούμενες. Η ισορροπημένη διατροφή δε μπορεί να αντικατασταθεί από τέτοια σκευάσματα. Η υπερβολική πρόσληψη ορισμένων βιταμινών ή μετάλλων, μπορεί να οδηγήσει σε τοξικότητα. Για παράδειγμα, υπερβολικές λήψεις βιταμίνης Α μπορούν να προκαλέσουν ηπατική και οστική βλάβη, αλωπεκία, διπλωπία, εμετούς και πονοκεφάλους. Μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε τερατογένεση στο έμβρυο κατά την εγκυμοσύνη. Ειδικά στις λιποδιαλυτές βιταμίνες (Α, D, E και Κ) πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη βάση καθώς η περίσσειά τους δεν αποβάλλεται με τα ούρα όπως συμβαίνει στις περισσότερες υδατοδιαλυτές και γι’ αυτό παρατηρούνται πιο σπάνια ελλείψεις τους.
Επίσης, από πρόσφατες έρευνες έχει βρεθεί ότι οι βιταμίνες σε συμπληρώματα (όταν λαμβάνονται χρόνια) δεν είναι σε θέση να αυξάνουν τη διάρκεια ζωής των ανθρώπων αλλά αντίθετα μπορούν να οδηγούν σε πρόωρο θάνατο. Η χρόνια λήψη τέτοιων σκευασμάτων δεν πρέπει να θεωρείται χωρίς κίνδυνο. Οπότε, είναι προτιμότερο οι άνθρωποι να προσλαμβάνουν μέσα από μια σωστή διατροφή τις ποσότητες βιταμινών.
-Ποιες είναι οι τροφές που προσδίδουν ενέργεια και ποια η διατροφική τους αξία?
Υπάρχει μεγάλη ποικιλία τροφών που προσδίδουν ενέργεια αλλά όταν χρειαζόμαστε άμεσα ενέργεια οι πλούσιες σε υδατάνθρακες τροφές είναι αυτές που θα μας τη δώσουν. Τέτοιες τροφές είναι για παράδειγμα το ψωμί, τα δημητριακά το ρύζι, τα ζυμαρικά, οι πατάτες, τα γλυκά, τα φρούτα, και η ζάχαρη. Οι υδατάνθρακες πρέπει να αποτελούν τουλάχιστον το 50% των θερμίδων που προσλαμβάνουμε αλλά πρέπει να προτιμάμε κυρίως τους σύνθετους υδατάνθρακες που περιέχουν τα φρούτα και τα προϊόντα ολικής αλέσεως. Όσο πιο σωματικά δραστήριος/α είναι κάποιος τόσο περισσότερη ενέργεια χρειάζεται.
Τα λιπαρά (που βρίσκονται σε τροφές όπως γλυκά, σοκολάτα, ξηροί καρποί, τηγανητά) αποτελούν επίσης μια σημαντική πηγή ενέργειας, αλλά πρέπει να θυμόμαστε ότι η κατανάλωσή τους δεν πρέπει να ξεπερνά το 30-35% της προσλαμβανόμενης ενέργειας. Επίσης, πρέπει να προτιμάμε τα «καλά» λιπαρά, τα μονοακόρεστα, που βρίσκονται κυρίως στο ελαιόλαδο, στις ελιές και στους ξηρούς καρπούς.
-Πως θα συνδυάσουμε τις συγκεκριμένες τροφές στην διατροφή μας?
Ένα πλήρες γεύμα για να παρέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά και τις βιταμίνες και ιχνοστοιχεία που χρειαζόμαστε πρέπει να περιλαμβάνει όλες τις ομάδες τροφίμων, δηλαδή και υδατάνθρακες και πρωτεΐνες και λιπαρά σε μικρότερη ποσότητα. Οπότε στην πράξη πρέπει να συνοδεύονται για παράδειγμα τα κρεατικά με αμυλώδη τρόφιμα και με σαλάτα με ελαιόλαδο.
-Έχει ακουστεί ότι τα συμπληρώματα διατροφής προσδίδουν ενέργεια, ωστόσο είναι καλό να τα καταναλώνουμε?
Υπάρχουν πολλά είδη συμπληρωμάτων διατροφής. Τα περισσότερο διαδεδομένα είναι τα συμπληρώματα βιταμινών και μετάλλων τα οποία θεωρείται από τον περισσότερο κόσμο ότι προσδίδουν τόνωση και ενέργεια. Ωστόσο οι απόψεις πάνω σε αυτό το θέμα είναι διφορούμενες. Η ισορροπημένη διατροφή δε μπορεί να αντικατασταθεί από τέτοια σκευάσματα. Η υπερβολική πρόσληψη ορισμένων βιταμινών ή μετάλλων, μπορεί να οδηγήσει σε τοξικότητα. Για παράδειγμα, υπερβολικές λήψεις βιταμίνης Α μπορούν να προκαλέσουν ηπατική και οστική βλάβη, αλωπεκία, διπλωπία, εμετούς και πονοκεφάλους. Μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε τερατογένεση στο έμβρυο κατά την εγκυμοσύνη. Ειδικά στις λιποδιαλυτές βιταμίνες (Α, D, E και Κ) πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη βάση καθώς η περίσσειά τους δεν αποβάλλεται με τα ούρα όπως συμβαίνει στις περισσότερες υδατοδιαλυτές και γι’ αυτό παρατηρούνται πιο σπάνια ελλείψεις τους.
Επίσης, από πρόσφατες έρευνες έχει βρεθεί ότι οι βιταμίνες σε συμπληρώματα (όταν λαμβάνονται χρόνια) δεν είναι σε θέση να αυξάνουν τη διάρκεια ζωής των ανθρώπων αλλά αντίθετα μπορούν να οδηγούν σε πρόωρο θάνατο. Η χρόνια λήψη τέτοιων σκευασμάτων δεν πρέπει να θεωρείται χωρίς κίνδυνο. Οπότε, είναι προτιμότερο οι άνθρωποι να προσλαμβάνουν μέσα από μια σωστή διατροφή τις ποσότητες βιταμινών.
